Huyết trắng như thế nào là bất thường? Màu huyết trắng bất thường nói lên điều gì, nguyên nhân, triệu chứng và điều trị thế nào? Tìm hiểu ngay!
Huyết trắng là tình trạng phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, ảnh hưởng đến khoảng 1/3 tổng số phụ nữ và một nửa số phụ nữ mang thai. Nói chung, huyết trắng bình thường không có gì đáng lo ngại và không báo hiệu bất kỳ sự bất thường nào trong cơ thể.
Tuy nhiên, có rất nhiều phụ nữ gặp phải tình trạng bị ra huyết trắng bất thường nhưng vì chủ quan và e ngại mà không đến gặp bác sĩ để được điều trị kịp thời. Bài viết dưới đây, dược sĩ Lavima sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về chủ đề trên nhé!
Mục Lục
- I. Huyết trắng như thế nào là bất thường?
- II. Các triệu chứng thường gặp khi huyết trắng bất thường
- III. Huyết trắng bất thường kéo dài có nguy hiểm không?
- IV. Màu của huyết trắng bất thường “tố cáo” bệnh gì?
- V. Huyết trắng bất thường có mùi hay không?
- VI. Các nguyên nhân gây ra huyết trắng bị bất thường
- VII. Chẩn đoán và sàng lọc huyết trắng bất thường như nào?
- VIII. Làm gì để điều trị tình trạng huyết trắng bất thường?
- IX. Các cách phòng ngừa huyết trắng bất thường
- X. Giải đáp 1 số thắc mắc về tình trạng huyết trắng bất thường
I. Huyết trắng như thế nào là bất thường?
Âm đạo phụ nữ chứa rất nhiều vi khuẩn có lợi là Lactobacilli, Lactobacilli sản xuất acid lactic thông qua quá trình chuyển hóa glycogen do đó duy trì độ pH âm đạo < 4,5 và giúp âm đạo luôn khỏe mạnh. Nếu mất cân bằng hệ vi sinh, cụ thể là sự vắng mặt của Lactobacilli và sự phát triển quá mức của nấm men hoặc vi khuẩn có hại, có thể dẫn đến việc bị ra huyết trắng.
Huyết trắng bất thường (huyết trắng bệnh lý hay còn gọi là khí hư) là tình trạng thay đổi về mùi, màu sắc, thể tích và độ đặc của dịch tiết, kèm theo các triệu chứng như khó tiểu, đau vùng chậu, ngứa âm đạo, đau nhức hoặc chảy máu giữa chu kỳ kinh nguyệt hoặc sau giao hợp.
II. Các triệu chứng thường gặp khi huyết trắng bất thường
Huyết trắng là hiện tượng hoàn toàn bình thường trừ khi kèm theo ngứa, đau hoặc có mùi hôi tại vùng kín. Huyết trắng bất thường tuỳ vào từng tác nhân cụ thể sẽ có các triệu chứng khác nhau như sau:
- Nhiễm trùng nấm men Candida: Huyết trắng màu trắng đục, đặc, không mùi, ít đau hoặc kích ứng, có kèm sưng quanh âm đạo.
- Viêm âm đạo do vi khuẩn: Huyết trắng có mùi hôi màu xám, trắng, kèm theo đau hoặc kích ứng quanh âm đạo và đau khi quan hệ tình dục.
- Viêm âm đạo do trùng roi Trichomonas: Khí hư màu vàng có mùi hôi hoặc hơi xanh kèm theo viêm quanh âm đạo.
- Herpes: Xuất hiện 1 số mụn nước, nếu mụn nước có vết loét sẽ gây đau, trong khi ở bệnh giang mai, mụn nước thường không đau.
Các dấu hiệu và triệu chứng phổ biến khác của khi huyết trắng tiết ra bất thường bao gồm:
- Đau vùng bụng dưới.
- Số lượng dịch tiết thay đổi bất thường.
- Mùi hôi tanh (>1 ngày).
- Chảy máu giữa kỳ kinh.
- Đi tiểu không tự chủ, đi tiểu đau.
- Cảm giác khô âm đạo.
- Nhiễm trùng đường tiết niệu.
III. Huyết trắng bất thường kéo dài có nguy hiểm không?
Huyết trắng không bình thường là dấu hiệu của nhiều vấn đề sức khỏe. Nếu không được chăm sóc và điều trị kịp thời, tình trạng bệnh có thể trở nên nặng hơn, gây ra nhiều hậu quả tiêu cực đối với phụ nữ như:
- Huyết trắng xuất hiện liên tục, kèm theo mùi khó chịu có thể làm mất tự tin trong sinh hoạt và giao tiếp, đồng thời tác động tiêu cực đến sự hạnh phúc gia đình.
- Sự xuất hiện của huyết trắng có thể gây ảnh hưởng đến khả năng mang thai, gây vô sinh, chửa ngoài tử cung, sảy thai và thai lưu.
- Huyết trắng không bình thường là dấu hiệu của các vấn đề phụ khoa, chủ yếu là viêm phụ khoa. Nếu không được điều trị kịp thời hoặc để trở nên mãn tính, bệnh có thể tăng nguy cơ viêm nhiễm ngược dòng, dẫn đến vô sinh, khó thụ thai, chửa ngoài tử cung, và thậm chí ung thư.
- Đặc biệt, ở phụ nữ mang thai, bệnh có thể làm tăng khả năng sảy thai, sinh non và ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ, gây ra những vấn đề như nhẹ cân, viêm niêm mạc miệng, viêm da và viêm phổi.
IV. Màu của huyết trắng bất thường “tố cáo” bệnh gì?
- Huyết trắng màu trắng trong thường cho thấy dịch âm đạo bình thường. Tuy nhiên nếu huyết trắng trở nên dày, vón cục và kèm theo đau hoặc ngứa (bị ra huyết trắng màu trắng và ngứa), đây có thể là dấu hiệu nhiễm trùng vùng kín hoặc các nguyên nhân khác.
- Huyết trắng ra nhiều, có độ đặc vừa phải, có dạng lợn cợn bột trắng giống như sữa chua đây có thể là dấu hiệu của viêm âm đạo do nấm Candida. Lúc này vùng kín kèm theo cảm giác ngứa rát mạnh, đặc biệt là khi có quan hệ tình dục. Bệnh này có thể lây truyền qua đường tình dục, nhưng thường chỉ xuất hiện ở phụ nữ.
- Huyết trắng ra nhiều, có lẫn máu bất thường kèm cảm giác đau dụng dưới kéo dài thì có thể là dấu hiệu của bệnh viêm phần phụ hoặc ung thư tử cung cần đi khám ngay. Hay huyết trắng ra nhiều mà kèm theo rối loạn kinh nguyệt và ra máu bất thường thì có thể là dấu hiệu bệnh u xơ tử cung hoặc do tiết quá nhiều nội tiết tố nữ.
- Huyết trắng có màu vàng, không đặc lắm, đôi khi có bọt và kèm theo triệu chứng ngứa ngáy, có mùi hôi có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng âm đạo Trichomonas. Nó thường lây truyền qua quan hệ tình dục hoặc do tác nhân lạ được đặt vào khoang âm đạo, chẳng hạn như băng vệ sinh hoặc đồ chơi tình dục.
- Huyết trắng xuất hiện nhiều suốt cả chu kỳ kinh, có màu sữa đục hoặc màu xanh, vàng giống như mủ, dính bệt thành từng mảng và có mùi hôi. Có thể có hiện tượng xuất huyết nhẹ sau khi quan hệ tình dục thì có thể là dấu hiệu của bệnh viêm lộ tuyến cổ tử cung.
- Huyết trắng xuất hiện nhiều, màu trắng đục hoặc vàng xanh, có đặc quánh giống như keo hoặc có bọt. Nếu để lâu, có thể khô cứng và tạo thành mảng bám dưới đáy quần lót. Kèm theo cảm giác ngứa âm đạo nhưng không ngứa dữ dội và có thể đau khi quan hệ tình dục thì có thể là viêm âm đạo do tạp khuẩn hoặc trùng roi Trichomonas vaginalis.
- Khí hư màu xanh hoặc vàng xanh và có mùi hôi tanh, là dấu hiệu khi viêm âm đạo do trùng roi, kèm theo cảm giác ngứa hoặc rát khi đi tiểu. Bệnh này có thể lây qua đường tình dục, trong khi viêm do tạp khuẩn thì không lây truyền.
- Huyết trắng màu xám cũng là tình trạng không bình thường hoặc không tốt cho sức khỏe và có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng.
Khi gặp các dấu hiệu điển hình trên nghi ngờ là nhiễm bệnh lý, tốt nhất là chị em cần thăm khám ngay bởi bác sĩ phụ khoa uy tín để được điều trị hiệu quả và kịp thời.
Xem thêm: khăn giấy ướt vệ sinh vùng kín
V. Huyết trắng bất thường có mùi hay không?
Mỗi người phụ nữ đều có mùi riêng cho bản thân mình, do đó đôi khi rất khó để biết liệu huyết trắng đang tiết ra có bất thường về mùi hay không. Tuy nhiên, nếu huyết trắng có mùi hôi hay tanh, nhất là mùi rất hôi nồng sau khi quan hệ tình dục thì có thể do một nhóm vi khuẩn hoặc ký sinh trùng nào đó trong âm đạo gây ra.
Thông thường, sau khi quan hệ tình dục cùng với sự có mặt của tinh dịch thì độ kiềm của âm đạo tăng lên, mùi hôi tanh càng trở nên rõ ràng hơn. Do đó, khi bạn cảm thấy vùng kín có mùi quá hôi, tanh, nồng,… khó chịu thì cũng cần thăm khám và trung thực tâm sự với các bác sĩ của mình.
Tuy nhiên, chị em cần lưu ý rằng huyết trắng bất thường không phải lúc nào cũng có mùi hôi. Nhất là khi huyết trắng nhiễm nấm như nhiễm trùng nấm men hoặc nấm Candida âm đạo thường không có mùi, nhưng biểu hiện với số lượng dịch tiết lớn, đặc, có màu trắng, có dạng phô mai hoặc trông giống như sữa bị kết tủa và kèm theo qua triệu chứng ngứa.
VI. Các nguyên nhân gây ra huyết trắng bị bất thường
1. Các nguyên nhân do nhiễm trùng
Viêm âm đạo do vi khuẩn (BV) là nguyên nhân phổ biến nhất gây nhiễm trùng dịch tiết âm đạo(1). Đây là kết quả của việc giảm lợi khuẩn Lactobacillus sản sinh hydrogen peroxide bình thường trong âm đạo, tạo điều kiện cho vi khuẩn kỵ khí và các vi khuẩn khó tính khác phát triển quá mức bao gồm Gardenerella vagis (40%), Prevotella, Mycoplasma, Mobiluncus và Peptostreptococcus.
Candida là nguyên nhân phổ biến thứ hai gây nhiễm trùng dịch tiết âm đạo và do sự phát triển quá mức của nấm âm đạo. Hơn 75% phụ nữ bị viêm âm hộ trong suốt cuộc đời và khoảng 20% trường hợp không có triệu chứng. Các loài liên quan là Candida albicans (80%), C. glabrata, C. tropicalis và C. krusei.
Trichomonas vagis (TV) là một loại trùng roi gây bệnh. Theo nghiên cứu(2), bệnh Trichomonas là STI phổ biến nhất trên toàn thế giới với tỷ lệ mắc hàng năm trên 170 triệu trường hợp.
Dấu hiệu của nhiễm chlamydia là tiết dịch âm đạo (do viêm cổ tử cung) và chảy máu bất thường (sau quan hệ tình dục hoặc giữa kỳ kinh nguyệt). Các nghiên cứu cho thấy(3), 50% phụ nữ bị nhiễm bệnh không có triệu chứng. Các triệu chứng nếu có bao gồm đau bụng dưới, khó giao hợp hoặc nhiễm trùng niệu đạo gây khó tiểu.
2. Các nguyên nhân khác, không do nhiễm trùng
Huyết trắng bất thường còn xuất hiện do các nguyên nhân khác, bao gồm:
- Polyp cổ tử cung: xảy ra ở khoảng 4% phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, phổ biến nhất ở phụ nữ sinh con ở độ tuổi 40 – 50 và đang mang thai. Polyp thường lành tính, có thể gây tăng tiết dịch âm đạo, chảy máu sau giao hợp hoặc giữa kỳ kinh.
- Phản ứng dị ứng do băng vệ sinh, thụt rửa quá mức, bao cao su,…
- Mất cân bằng nội tiết tố do căng thẳng tinh thần nghiêm trọng.
- Quan hệ tình dục mạnh bạo với tần suất thường xuyên.
- Do chế độ ăn uống và sinh hoạt không phù hợp: Ăn quá nhiều đồ ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng, không tốt cho sức khỏe.
- Vệ sinh âm đạo không đúng cách.
- Sử dụng rượu và hút thuốc.
VII. Chẩn đoán và sàng lọc huyết trắng bất thường như nào?
Các bác sĩ sẽ thực hiện khám phụ khoa, sản khoa để kiểm tra và đánh giá kỹ lưỡng sức khỏe vùng kín của phụ nữ, khám phụ khoa chính là 1 trong những điều đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng quan của phụ nữ. Trước khi chỉ định các xét nghiệm chẩn đoán thích hợp, bác sĩ sẽ kiểm tra các yếu tố sau:
- Các dấu hiệu và triệu chứng liên quan của bệnh nhân.
- Tuổi của bệnh nhân cũng như tiền sử gia đình.
- Tiền sử bệnh (tăng huyết áp, lượng đường trong máu cao, cholesterol cao) và tiền sử dùng thuốc bao gồm thuốc thảo dược và thuốc không kê đơn.
- Kết quả xét nghiệm từng thực hiện trước đó.
- Có sử dụng thuốc lá và uống rượu hay không?
Phụ nữ nên khám phụ khoa hàng năm bắt đầu từ độ tuổi 13 – 18. Thông thường, việc khám vùng chậu không được thực hiện trước 21 tuổi trừ khi bạn đang có vấn đề như đau vùng chậu, kinh nguyệt không đều hoặc tiết dịch âm đạo bất thường. Các bác sĩ phụ khoa sẽ kiểm tra để tìm các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI).
Trong quá trình khám, các bác sĩ sẽ quan sát rõ cơ quan sinh dục và tìm kiếm các dấu hiệu của mụn rộp, mụn nước và kích ứng. Âm đạo cũng sẽ được kiểm tra xem có bị đỏ (ban đỏ) và tiết dịch bất thường hay không. Thậm chí, bác sĩ sẽ dùng một miếng gạc vô trùng nhỏ để tìm mủ ở cổ tử cung. Sau đây là 1 số bước bác sĩ sẽ thực hiện trong quá trình sàng lọc bao gồm kiểm tra thể chất, khám vùng chậu, xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu, siêu âm vùng chậu, xét nghiệm Pap, xét nghiệm HPV, kiểm tra gạc.
VIII. Làm gì để điều trị tình trạng huyết trắng bất thường?
Cần hiểu rằng, việc điều trị huyết trắng bất thường có mùi hôi liên quan đến việc xác định nguyên nhân. Ngoài ra, việc điều trị còn tùy thuộc vào loại nhiễm trùng hoặc các nguyên nhân tiềm ẩn khác. Hầu hết các bệnh nhiễm trùng âm đạo đều không gây nguy hiểm và có thể được chữa khỏi bằng thuốc được kê đơn. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời, các triệu chứng có thể trở nên trầm trọng hơn và gây ra các biến chứng lâu dài.
Thông thường, để điều trị nhiễm trùng nấm men, bác sĩ sẽ kê đơn sử dụng thuốc chống nấm. Các triệu chứng tiết huyết trắng bất thường do nấm biến mất sau một thời gian ngắn điều trị bằng thuốc kháng nấm bôi trực tiếp vào âm đạo. Trong một số trường hợp, có thể nên dùng thuốc uống cho tác dụng toàn thân dưới dạng viên nén để điều trị. Các bệnh lây truyền qua đường tình dục và viêm âm đạo do vi khuẩn có thể được điều trị bằng cách sử dụng kháng sinh.
IX. Các cách phòng ngừa huyết trắng bất thường
Khi bị huyết trắng bất thường, chị em cần lưu ý thực hiện những biện pháp sau:
- Kiểm tra sức khỏe (sàng lọc thường xuyên) và khám phụ khoa ít nhất khoảng 6 tháng/lần.
- Đối với các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs) như lậu, chlamydia hoặc trichomonas cần phải điều trị cho cả bạn tình của bạn thì mới đạt hiệu quả điều trị triệt để.
- Tránh thụt rửa, vệ sinh vùng kín đúng cách: Cần giữ cho âm đạo sạch sẽ, khô thoáng và khỏe mạnh nhưng không nên thụt rửa âm đạo. Âm đạo là bộ phận có thể tự làm sạch nên không cần thiết phải vệ sinh bên trong bằng thụt rửa, sẽ gây thay đổi độ pH và cuối cùng khiến âm đạo tiết ra nhiều huyết trắng bất thường hơn.
- Không sử dụng xà phòng nhiều chất tẩy rửa hoặc chai xịt thơm để giảm mùi vì chúng có thể gây kích ứng, khô hoặc đau nhức. Thay vì vậy, bạn hãy dùng nước thường hoặc dung dịch vệ sinh dịu nhẹ để rửa vùng da xung quanh âm đạo như bộ đôi Gel rửa và gel bôi Lavima.
- Sử dụng lót quần lót khô ráo có thể ngăn ngừa vi khẩn vi nấm phát triển. Tránh mặc quần áo bó sát vì chúng không cho không khí lưu thông, thay vào đó hãy mặc quần lót rộng rãi, chất liệu cotton, giúp hút ẩm hiệu quả hơn. Ngoài ra, bạn có thể dùng nước giặt đồ lót sinh học Lavima để làm sạch các vết bẩn cứng đầu như khí hư, vết dâu.
- Tránh quan hệ với nhiều bạn tình để tránh xa các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Bạn cần phải sử dụng các biện pháp an toàn như bao cao su để phòng tránh lây bệnh qua đường tình dục.
- Bổ sung probiotic vào chế độ ăn uống, ăn nhiều rau củ quả tươi và uống nhiều nước. Hoặc uống thêm men vi sinh phụ khoa Lavima Biotic để bảo vệ sức khỏe vùng kín.
- Sàng lọc thường xuyên, nên đi khám phụ khoa 2 lần/năm để phát hiện và điều trị kịp thời.
- Bạn tình của bạn cũng phải được sàng lọc, xét nghiệm các bệnh lây truyền qua đường tình dục để tránh bị nhiễm bệnh.
X. Giải đáp 1 số thắc mắc về tình trạng huyết trắng bất thường
1. Ra huyết trắng nhiều là sắp có kinh hay có thai?
Trên thực tế, ra huyết trắng nhiều là một triệu chứng xuất hiện khi thai làm tổ tại tử cung tuy nhiên đây không phải là dấu hiệu chắc chắn xác định mang thai. Việc ra huyết trắng nhiều có hoặc không kèm những thay đổi khác đôi khi là một vấn đề nghiêm trọng, có thể liên quan đến những bệnh lý liên quan vùng kín. Vì thế, khi thấy âm đạo ra huyết trắng nhiều hơn bình thường, chị em nên đi khám bệnh để được bác sĩ chẩn đoán nguyên nhân và điều trị thích hợp.
2. Huyết trắng bình thường có gây ngứa không?
Không, huyết trắng bình thường không thể gây ngứa trừ khi có nhiễm trùng hoặc vấn đề sức khỏe khác bất thường ở âm đạo. Các yếu tố có thể gây ngứa bao gồm viêm âm đạo do vi khuẩn, nhiễm trùng nấm men, nhiễm Trichomonas, kích ứng do nước thơm, xà phòng,… Nếu bạn bị ra huyết trắng kèm theo triệu chứng ngứa thì nên khám bác sĩ phụ khoa để xác định đúng nguyên nhân.
Tóm lại, nếu huyết trắng có màu bất thường, gây đau, có mùi hôi thì đã đến lúc bạn nên tìm kiếm sự trợ giúp và tham khảo ý kiến của bác sĩ vì đây có thể là báo hiệu của một số bệnh lý tiềm ẩn khác. Bài viết trên, Lavima.vn hi vọng bạn đã có thể nhận biết được các thay đổi bất thường liên quan vùng kín, từ đó kịp thời thăm khám và điều trị tình trạng bệnh triệt để mà không để lại biến chứng nguy hiểm nào.
Nguồn tham khảo:
(1)https://srh.bmj.com/content/familyplanning/32/1/33.full.pdf
(2)https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2095007/
(3)https://journals.lww.com/obgynsurvey/abstract/2011/06000/diagnosis_of_vaginal_discharge_by_wet_mount.16.aspx