Khí hư màu nâu nhạt đến đậm – Các nguyên nhân và cách xử lý

Khí hư màu nâu có thể là hiện tượng sinh lý trước và sau kỳ kinh nguyệt nhưng cũng có thể là tình trạng khí hư bất thường do các bệnh lý phụ khoa nguy hiểm…

Phần lớn khí hư màu nâu xuất hiện trước hoặc sau kỳ “dâu rụng” là hiện tượng sinh lý bình thường và không đáng lo ngại. Tuy nhiên, một số trường hợp khí hư màu nâu đi kèm các triệu chứng bất thường khác có thể là dấu hiệu bệnh lý phụ khoa. Vậy làm sao để nhận biết khí hư màu nâu là bệnh lý? Cách xử lý như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu cụ thể trong bài viết sau!

I. Tìm hiểu: Khí hư màu nâu là gì? 

Theo Tiến sĩ Goje⁽¹⁾: “Khí hư màu nâu là hiện tượng phổ biến ở những ngày sắp đến và kết thúc của kỳ kinh nguyệt. Hiện tượng này xuất phát từ việc máu kinh cần thời gian để thoát ra khỏi tử cung, trong lúc đó máu kinh bị oxy hóa làm cho khí hư có màu nâu nhạt hoặc nâu đậm.

Tuy nhiên, một số trường hợp khí hư màu nâu xuất hiện không liên quan đến kỳ kinh và đi kèm với các triệu chứng khác, có thể là dấu hiệu các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Do đó, chị em không nên chủ quan, hãy tìm hiểu nguyên nhân cụ thể làm khí hư có màu nâu để xử lý đúng cách.

| Có thể bạn quan tâm:

• Ra khí hư màu vàng nhạt, đậm: Nguyên nhân và cách xử lý
• Khí hư màu xanh vàng nhạt như nước mũi là gì? Có nguy hiểm?
• Ra khí hư màu trắng đục như bột là bệnh gì? Cách xử lý!

II. Các nguyên nhân âm đạo ra khí hư màu nâu? 

Khí hư màu nâu là hiện tượng sinh lý của cơ thể trước và sau kỳ kinh nguyệt nhưng cũng có thể là dấu hiệu của bệnh lý phụ khoa nguy hiểm. Do đó, để điều trị tình trạng này đúng cách, bạn cần xác định đúng nguyên nhân khiến khí hư có màu nâu, bao gồm:

1. Do mất cân bằng nội tiết tố

Màu nâu nhạt hoặc đậm của khí hư có thể là dấu hiệu của mất cân bằng nội tiết tố trong chu kỳ kinh nguyệt. Khi cơ thể thiếu hụt estrogen, niêm mạc tử cung trở nên mỏng và dễ gây chảy máu bất thường.

Đặc biệt, phụ nữ giai đoạn mãn kinh, thường xuất hiện viêm nhiễm âm đạo không đặc hiệu với các dấu hiệu như khí hư ít, có mủ, có lẫn máu, thường đi kèm với đau rát vùng kín, đau hạ vị, tiểu buốt,… Những triệu chứng này thường liên quan đến tình trạng viêm âm đạo do thiếu nội tiết tố.

2. Do dùng cách tránh thai nội tiết tố

Các biện pháp tránh thai có chứa nội tiết tố như vòng tránh thai, que cấy tránh thai chứa progestin có thể làm rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, gây ra khí hư màu nâu nhạt hoặc đậm và thay đổi tính chất của máu kinh. 

Ngoài ra, các nghiên cứu⁽²⁾ cho thấy rằng, việc sử dụng thuốc tránh thai chứa hàm lượng estrogen dưới 35mg hay hoàn toàn không chứa estrogen cũng là nguyên nhân gây ra khí hư màu nâu. Hiện tượng này là do có quá ít estrogen trong cơ thể, từ đó làm lớp nội mạc tử cung dễ bong ra hơn giữa các kỳ kinh gây ra tình trạng xuất huyết. 

Thông thường, khí màu nâu do biện pháp tránh thai không đáng lo ngại. Tuy nhiên, nếu tình trạng chảy máu không được cải thiện, gây khó chịu và kéo dài hơn 3 tháng, chị em nên tham khảo ý kiến bác sĩ để xem xét phương pháp tránh thai phù hợp hơn.

3. Khí hư màu nâu trước kỳ kinh nguyệt khi rụng trứng

Một nghiên cứu vào năm 2012⁽²⁾ cho thấy, có 3% phụ nữ xuất hiện hiện tượng khí hư màu nâu hoặc hồng vào giữa chu kỳ. Hiện tượng này xảy ra khi có sự phóng noãn, lúc này nồng độ estrogen tăng cao rồi giảm đột ngột, dẫn đến triệu chứng khác có thể kèm theo là dịch âm đạo trở nên đặc dính, đau nhẹ  bụng dưới và thay đổi nhiệt độ cơ thể.

4. Khí hư màu nâu sau kinh nguyệt

Khi kết thúc kỳ kinh nguyệt, có thể còn sót một lượng máu nhỏ trong tử cung chưa đào thải ra hết. Lúc này âm đạo tiết khí hư hòa lẫn máu kinh làm khí hư có màu nâu. Đây là cơ chế tự làm sạch của âm đạo, lượng dịch thường sẽ hết sau 1 – 2 ngày nên chị em không cần quá lo lắng.

5. Do tiền mãn kinh

Phụ nữ độ tuổi tiền mãn kinh, thường trải qua hiện tượng khí hư có màu nâu do sự thay đổi trong nồng độ hormone trong cơ thể. Ngoài ra, ở giai đoạn này, phụ nữ cũng có thể trải qua các triệu chứng khác như khô âm đạo, đổ mồ hôi vào ban đêm, thay đổi tâm trạng, khó ngủ, cảm giác nóng bừng, giảm ham muốn tình dục,..

6. Do viêm âm đạo hoặc nhiễm trùng

Viêm âm đạo là bệnh lý phụ khoa phổ biến, do sự xâm nhập của các vi khuẩn có hại tại vùng kín. Dưới tác động hại khuẩn, môi trường âm đạo bị mất cân bằng, dẫn đến tình trạng chảy máu hoặc tiết khí hư màu nâu có mùi tanh, kèm theo đau rát, đặc biệt khi đi tiểu.

Ngoài ra, việc lây truyền các vi khuẩn, virus, nấm và các tác nhân gây bệnh khác qua quan hệ tình dục không an toàn cũng có khả năng làm thay đổi màu sắc khí hư.

7. Do cấy ghép tránh thai

Đây là phương pháp tránh thai bằng cách bổ sung progestin từ bên ngoài để hạn chế cơ thể sản xuất hormone nội tiết. Tuy nhiên, điều này có thể dẫn đến tình trạng kinh nguyệt không đều hay xuất hiện khí hư màu nâu trong vòng 1 – 2 tuần sau khi thụ tinh⁽³⁾. 

8. Do mắc các bệnh lây qua đường tình dục (STDs)

Hiện tượng chảy máu âm đạo và tiết ra khí hư màu nâu có thể là dấu hiệu của các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs) như chlamydia, lậu… Tuy nhiên, phụ nữ khi nhiễm các bệnh này có thể ít biểu hiện triệu chứng hoặc không có biểu hiện. Vì vậy, tốt nhất là bạn nên thường xuyên thăm khám phụ khoa để phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

9. Do tác dụng phụ của một số loại thuốc tân dược

Các loại thuốc điều trị, đặc biệt thuốc tránh thai chứa progestin có thể khiến nồng độ nội tiết tố trong cơ thể thay đổi. Từ đó, dẫn đến hiện tượng âm đạo tiết khí hư màu nâu nhạt đến nâu đậm.

10. Có thể là biểu hiện của mang thai sớm

Trên thực tế, có tới 30% phụ nữ bị chảy máu nhẹ hoặc ra khí hư màu nâu trong vòng 3 tháng đầu thai kỳ⁽⁴⁾. Tình trạng phôi thai làm tổ và vùi vào niêm mạc tử cung thường xảy ra sau khoảng 1 – 2 tuần thụ thai, điều này có thể gây chảy máu nhẹ và tiết khí hư màu nâu. Các dấu hiệu mang thai khác để nhận biết bao gồm: Chậm kinh, đau nhẹ bụng dưới, mệt mỏi, buồn nôn, đau nhức vùng ngực,… Lúc này, chị em nên đến cơ sở y tế có chuyên khoa sản để kiểm tra chính xác.

11. Do mang thai ngoài tử cung

Trường hợp phôi thai không làm tổ trong tử cung, mà làm tổ ngay tại ống dẫn trứng, buồng trứng, cổ tử cung, ổ bụng gọi là mang thai ngoài tử cung. Điều này có thể khiến khí hư màu nâu và hàng loạt triệu chứng khác như chậm kinh, đau bụng, mệt mỏi, choáng, đau vùng chậu 1 bên,…

Mang thai ngoài tử cung có thể khiến ống dẫn trứng vỡ, gây chảy máu nghiêm trọng, đe dọa tính mạng. Do đó, ngay khi phát hiện, bạn cần đến ngay cơ sở y tế để được can thiệp kịp thời.

12. Dấu hiệu dọa thai lưu, sảy thai, dọa sinh non

Thông thường có khoảng 10 – 20% trường hợp bị sảy thai sớm trong 3 tháng đầu thai kỳ⁽²⁾. Khi đó, triệu chứng phổ biến nhất trong trường hợp sảy thai là chảy máu âm đạo với lượng từ ít đến nhiều, thường kèm theo đau bụng, có thể xuất hiện dịch tiết âm đạo màu nâu. Do đó, khi gặp tình trạng trên bạn cần đi thăm khám để được can thiệp kịp thời.

13. Cảnh báo về bệnh lý phụ khoa

Khí hư màu nâu là bệnh gì? Thông thường, khí hư có lẫn ít máu màu nâu có thể là dấu hiệu của các bệnh phụ khoa lành tính như sẹo sau phẫu thuật lấy thai, u xơ tử cung dưới niêm mạc, polyp cổ tử cung,… hoặc cảnh báo tiền ung thư cổ tử cung, ung thư nội mạc tử cung. 

Trong đó có các bệnh phụ khoa phức tạp: 

• U nang buồng trứng: U nang buồng trứng được coi là bệnh phụ khoa phức tạp. Điều này là do triệu chứng của bệnh thường không rõ ràng, có thể xuất hiện và tự biến mất sau một thời gian. Vì vậy, việc phát hiện và điều trị u nang buồng trứng thường gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, phần lớn người bệnh thường thấy rằng họ có thể cảm nhận bệnh trước sự thay đổi màu sắc của khí hư và thường xuyên gặp đau ở vùng xương chậu.
• Lạc nội mạc tử cung: Là tình trạng niêm mạc tử cung phát triển ra khỏi tử cung làm khí hư màu nâu tiết ra bất thường, đau tức bụng dưới, đau tử cung sau khi quan hệ và các triệu chứng khác có thể gặp như buồn nôn, chóng mặt, đầy hơi, táo bón, tiêu chảy, tiểu buốt,…
• Buồng trứng đa nang (PCOS): Hội chứng gây rối loạn chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ với thời gian cách quãng chu kỳ kinh thường kéo dài hơn 35 ngày và khí hư xuất hiện đốm nâu. Ngoài ra, bệnh nhân thường trải qua các triệu chứng như da sạm, đau đầu, thay đổi cân nặng, căng thẳng và lo lắng⁽²⁾.

14. Do dịch âm đạo sau sinh

Trường hợp khí hư màu nâu sau sinh đẻ thì bạn có thể yên tâm, bởi điều này là do hiện tượng chảy máu âm đạo xảy ra khi tử cung trải qua quá trình co giãn mạnh và chịu áp lực. Sau từ 7 đến 10 ngày, khí hư tiết ra sẽ dần chuyển sang màu vàng nhạt và biến mất.

Tuy nhiên, bạn không nên xem thường nếu hiện tượng này đi kèm với mùi hôi, sốt cao hay có cục máu đông lớn vì đây có thể là các dấu hiệu của tình trạng viêm nhiễm âm đạo.

III. Ra khí hư màu nâu: Khi nào nên gặp bác sĩ? 

Trường hợp khí hư màu nâu xuất hiện những ngày trước và sau kỳ kinh là hiện tượng bình thường và không đáng lo ngại. Tuy nhiên, bạn nên đến gặp bác sĩ khi bắt gặp các triệu chứng bên dưới⁽³⁾:

• Khí hư tiết ra kèm theo sốt, đau bụng hay đau ở vùng chậu.
• Khí hư đột ngột thay đổi về màu sắc, độ đặc và mùi.
• Sưng đỏ ở vùng sinh dục kèm ngứa.
• Xuất hiện mụn nước hay vết loét trên âm hộ, âm đạo.
• Các triệu chứng khác trở nên trầm trọng hơn và kéo dài hơn 1 tuần.

Ngoài ra, khi khí hư có màu nâu xuất hiện vào các thời điểm khác, chị em cần chú ý theo dõi thời gian xảy ra và các triệu chứng đi kèm để xác định chính xác nguyên nhân. Đặc biệt, khi mang thai hoặc chảy máu âm đạo bất thường sau mãn kinh, chị em nên thăm khám sớm sẽ giúp xác định và điều trị hiệu quả và kịp thời.

IV. Các cách khắc phục tình trạng ra khí hư màu nâu

Với các tình trạng nhẹ và không có các triệu chứng bất thường khác ngoài khí hư màu nâu, chị em có thể áp dụng một số biện pháp sau để giúp khắc phục:

• Duy trì vệ sinh vùng kín sạch sẽ hàng ngày, đặc biệt là trong ngày kinh nguyệt và thay băng vệ sinh thường xuyên.
• Nên chọn dung dịch vệ sinh phụ nữ chuyên hỗ trợ điều trị khí hư, có nguồn gốc từ thảo dược, có chứa các thành phần như chiết xuất trầu không, trinh nữ hoàng cung… là tốt nhất.
• Không thụt rửa sâu vào âm đạo và nên vệ sinh vùng kín từ trước ra sau để tránh lây nhiễm vi khuẩn từ hậu môn đến “cô bé”.

• Chọn quần lót có chất liệu thoáng mát và giữ cho vùng kín luôn khô thoáng.
• Hạn chế dùng các sản phẩm vệ sinh vùng kín có tính tẩy rửa mạnh.
• Đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng bằng cách ăn nhiều rau xanh, trái cây và thực phẩm lành mạnh.
• Tránh tiêu thụ các thức ăn cay, dầu mỡ, chất béo, chất kích thích như bia, rượu và thuốc lá. Nên ăn nhiều rau xanh và trái cây và tăng cường bổ sung các lợi khuẩn có lợi cho sức khỏe như sữa chua không đường, sữa chua Hy Lạp và các sản phẩm men vi sinh vùng kín.
• Nên thăm khám phụ khoa từ 3 – 6 tháng/lần để phát hiện sớm các tình trạng khí hư bất thường và điều trị bệnh sớm.

Qua bài viết trên, hy vọng đã giúp bạn có thông tin đầy đủ về khí hư màu nâu và giúp chị em nắm rõ trường hợp nào là bình thường và bất thường để từ đó thăm khám sớm, can thiệp điều trị kịp thời.

Ngoài ra, nếu bạn đang cần tư vấn thêm về việc chăm sóc vùng kín khi bị khí hư màu nâu và các vấn đề sức khoẻ phụ khoa thì có thể liên hệ hotline 0963 910 188 để đội ngũ dược sĩ Đại học nhà Lavima hỗ trợ tận tâm, chi tiết nhất!

Nguồn tham khảo:

(1): https://health.clevelandclinic.org/brown-vaginal-discharge/

(2): https://www.healthline.com/health/brown-vaginal-discharge

(3): https://www.verywellhealth.com/brown-discharge-before-period-5205804

(4): https://khealth.com/learn/vaginal-discharge/brown